Տասնորդական կոտորակներ

Գտեք արտահայտության արժեքը․

47,35:5 =9,47

14,95:1,3=11,5

2,121:0,7=3,3

24,27

2. 589,76:16=36,86

18,305:7=2,615

0,0567:4=0,014175

36,86-2,615=34,245

34,245+0,014175=34,259175

3. 0,3417:34=0,01005

0,875:125=0,007

3,006-0,01005=2,99595

2,99595-0,007=2,98895

4. 22,5:3,75=6

2,5:0,004=625

625+6+208,45=839,45

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

Գտեք արտահայտության արժեքը․

  1. 0,1955 + 0,187=0,3825

0,3825:0,085=4,5

2. 100,6+42,697=143,297

15,76267:143,297=0,11

3. 86,9+667,6=754,5

37,1+13,2=50,3

754,5:50,3=15

4. 9,09-9,0252=0,0648

25,007-12,507=12,5

 

0,81

 

Օրը մթնեց։

Իմ կյանքում մթնեց ամեն ինչ, ամեն ինչ տարօրինակ դարձավ։ Ես գտա իմ հաջողությունը իրենց հետ։ Նրանք դարձան իմ բարեկամները, իմ երեք եղբայրները։ Նրանց ես կարող եմ ամեն ինչ հայտնել, որովետև նրանք միշտ ինձ կաջակցեն։ Նրանք դարձան իմ կյանքի ճանապարհը։ Մթության մեջ նրանք իմ համար լույս են։ Ես ուրախ եմ, որ այդպիսի ընկերներ ունեմ։

 

Օրը մթնեց, ժամն է արդեն
Իրիկնահացի,
Տխրությունս կամաց-կամաց
Փոխվում է լացի:
Իջնում էին խոհուն, խոնարհ
Դեզերի ուսին
Մի կաթնահունց երկնակամար,
Մի ծերատ լուսին:
Մեկը մեկից ամաչելով,
Եվ զուսպ, և հավաք,
Նստում էին մերոնք կարգով-
Կրտսեր ու ավագ:
Նստում էին և սպասում
Մինչև պապը գար,
Մինչև բակում Ծաղիկ եզան
Զանգը ծլնգար:
Պապը գալիս, սուփրի գլխին
Նստում էր շուքով,
Եվ լցվում էր տունը դաշտի
Բույր ու շշուկով…
Ու երբ տատս ձեռքն էր առնում
Շերեփը իր հին,
Գդալները բնազդաբար
Աղմկում էին:
Թանապուրի տաք գոլորշին
Գերանին առնում
Եվ սյունն ի վար գլոր-գլոր
Ուլունք էր դառնում:
Վայելում էր տաք թանապուր,
Լավաշ ու սամիթ
Աշխատավոր մի գերդաստան՝
Պարզ ու միամիտ…
Հիմա այդ մեծ գերդաստանից
Ոչ մեկը չկա…
Ես եմ մնում լոկ իբրև հուշ
Եվ իբրև վկա:
Օրը մթնեց, ժամն է արդեն
Իրիկնահացի,
Տխրությունս կամաց-կամաց
Փոխվում է լացի:

Տասնորդական կոտորակներ

1)Լուծե՛ք համեմատությունը․

ա)3,5/4,9=1,5/2,1

բ)1,8/16=0,36/3,2

գ)2,7/25=x/1,25

դ)x:4,2=1,5:6,3

ե)x:3,8=0,8:1,9

2)Փիղը 0,7 տոննայով ծանր է գետաձիուց։ Իսկ նրանց ընդհանուր քաշը 8,3 տոննա է։ Որքա՞ն է յուրաքանչյուրի քաշը։

3,8

4,5

3)Գտե՛ք տրված թվի 27%-ը․

ա)200

5

բ)290

78,3

գ)45

12,5

դ)38

10,26

4)Հաշվե՛ք հետիոտնի շարժման արագությունը, եթե նա․

ա)2,4 ժամում անցել է 10,8 կմ

10,8:2,4=4,5

բ)1,8 ժամում անցել է 9,9 կմ

9,9:1,8=5,5

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Խնձորի չրի զանգվածը թարմ խնձորի զանգվածի 25%-ն է։ Որքա՞ն խնձորի չիր կստացվի 200կգ, 360կգ, 4,5տ թարմ խնձորից։

50

90

1125

2)Առաջին սենյակի մակերեսը 5,2 մ2-ով մեծ է երկրորդ սենյակի մակերեսից, իսկ նրանց մակերեսների գումարը 34,8 մ2 է։ Գտե՛ք յուրաքանչյուր սենյակի մակերեսը։

20

3)Գտե՛ք այն թիվը, որի 27%-ը տրված թիվն է․

ա)540

135

բ)300

75

գ)243

60,75

դ)2727

681,75

Տիգրան Երկրորդ Մեծի տերության ստեղծումը

1. Ինչու՞ Տիգրան 2-ին չհաջողվեց Ծեծ Հայքին միացնել Փոքր Հայքը:

Դա իրագործել չհաջողվեց, քանի որ Ք.ա. 112թ. Փոքր Հայքը միացվել էր Պոնտոսին:

2. Ո՞վ էր Միհրդատ 6-ը, ի՞նչ ծրագիր ուներ նա:

Միհրդատ 6-ը,Նա ստեղծել էր ուժեղ պետություն Սև ծովի ավազանում և նպատակ ուներ Հռոմին դուրս մղելու Փոքր Ասիայից ու Հունաստանից:

3. Ե՞րբ է կնքվել հայ-պոնտական դաշինքը: Ի՞նչ նպաստեց այդ դաշինքի կնքմանը: Ինիո՞վ է այն ամրապնդվել:

Երկու երկրներին էլ անհրաժեշտ էր ունենալ ամուր թիկունք, մանավանդ որ նրանք բախվելու էին այնպիսի գերտերության հետ, ինչպիսիք էին Հռոմն ու Պարթևստանը: Նույն շահերն ունենալով` Տիգրան 2-ը և Միհրդատ Պոնտացին Ք.ա. 94թ. դաշինք են կնքում: Այն ամրապնդվում է Տիգրան 2-ի և Միհրդատ Եվպատորի դուստր Կլեոպատրայի ամուսնությամբ:

4. Ե՞րբ և ի՞նչ պայմաններում հայ- պոնտական զորքերը նվաճեցին Կապադովկիան:

Դաշնագրի համաձայն` հայ-պոնտական զորքերը Ք.ա. 93թ. նվաճեցին Կապադովկիան, որի արքան հռոմեացիների դաշնակիցն էր:

5. Ո՞ր դեպքերից հետո և ե՞րբ սկսվեց հայ-պարթևական պատերազմը:

Հայ-պարթևական պատերազմը: Ք.ա.88թ. մահացավ Պարթևստանի արքա Միհրդատ2-ը, որը Տիգրան Մեծի փեսան էր: Պարթևստանում սկսվեցին գահակալական կռիվներ: Պահը հարմար էր հայկական տարածքները վերադարձնելու համար:

6. Ներկայացրեք հայ-պարթևական պատերազմի արդյունքները: Ի՞նչ տիտղոս սկսեց կրել Տիգրան Մեծը:

Ք.ա. 87 թ. Տիգրան Մեծն արշավեց Պարթևստանի վրա: Նա, ջախջախելով պարթևական զորքը, հասավ Պարթևստանի ամառային մայրաքաղաք Էքբատան և պաշարեց այն: Խուճապահար պարթևական արքունիքը Տիգրան Մեծին զիջեց ոչ միայն գրաված տարածքները, այլև նրան շնորհեց «Արքայից արքա» տիտղոսը: Պարթևներն ընդունեցին նրա գերիշխանությունը:

Տասնորդական կոտորակների բաժանումը

1)Հաշվե՛ք․

ա)6 : 0,1 = 600

բ)7 : 0,001 =7000

գ)8 : 0,001 =8000

դ)35 : 0,1 =350

ե)49 : 0,01 =4900

զ)56 : 0,001 =56000

2)Հաշվե՛ք․

ա)53,6 : 5,36 =10

բ)5,36 : 0,01 =536

գ)72,34 : 7,234 =10

դ)7,234 : 0,01 =723,4

ե)372,9 : 3,729 =100

զ)3,729 : 0,1 =37,29

3)Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա)0,25 : 4 + 15,3 : 5 + 12,4 : 8 + 0,15 : 3 =4,7225

բ)96,7 : 10 + 0,045 : 5 + 140,4 : 12 + 1,53 : 15 =21,481

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Հաշվե՛ք․

ա)1 : 0,2 =5

բ)1 : 0,25 =4

գ)1 : 0,125 =8

դ)1 : 0,4 =2,5

ե)1 : 0,8 =1,25

զ)1 : 0,5 =2

2)Հաշվե՛ք․

ա)48 : 4,8 =10

բ)536 : 5,36 =100

գ)921 : 92,1 =10

դ)39 : 0,39 =100

ե)4 : 0,4 =10

զ)999 : 99,9 =10

3)Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա)4,912 : 16 + (18,305 : 7 + 0,0368 : 4) =2,9312

բ)72,492 : 12 + 78,156 : 36 — 120,03 : 15 =0,21

4)Առանց հաշվումներ կատարելու՝ համեմատե՛ք․

ա)19,95 ⋅ 199,6 < 1,995 ⋅ 1996

բ)19,96 ⋅ 1,997 > 199,6 ⋅ 19,97

գ)199,7 ⋅ 199,8 > 1,997 ⋅ 1,998

դ)1,998 ⋅ 199,9 < 1,998 ⋅ 1999

Գույն

Բոլոր մարմինները լուսավորվում են Արեգակի կամ այսպես ասած սպիտակ լույսով:

 

Ինչպե՞ս են առաջանում գույները:

 

Բազմաթիվ փորձերի արդյունքում պարզվել է այդ երևույթի պատճառը:

 

Սպիտակ լույսի նեղ փունջը պրիզմայով անցնելիս բեկվում է, և էկրանի վրա առաջանում են իրար հաջորդող տարբեր գույնի շերտեր: Այդ պատկերն ընդունված է անվանել լույսի սպեկտր:

 

 

Սպիտակ լույսի տարրալուծումը առանձին գույների պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ տարբեր գույնի լույսերը տարբեր չափով են բեկվում պրիզմայում, ինչի հետևանքով առանձնանում են իրարից:

 

Արեգակի լույսի սպեկտրը պարունակում է յոթ հիմնական գույներ` կարմիր, նարնջագույն, դեղին, կանաչ, երկնագույն, կապույտ և մանուշակագույն:

 

Իրականում առանձին գույների միջև հստակ սահմաններ գոյություն չունեն, և մեկից մյուսին անցումը տեղի է ունենում աստիճանաբար:

 

Եթե պատկերված բոլոր գույնի լույսերը խառնենք իրար, ապա կստացվի սպիտակ լույս:

 

Մենք գիտենք, որ սեփական լույս չունեցող մարմինները մեզ տեսանելի են իրենց կողմից անդրադարձրած լույսի շնորհիվ:

Սպիտակ լույսի բարդ կառուցվածքով է պայմանավորված բնության հրաշալի երևույթներից մեկը՝ ծիածանը:

 

Արեգակի լույսը, բեկվելով և անդրադառնալով անձրևի կաթիլներից, տարրալուծվում է տարբեր գույների և երկնքում հայտնվում բազմերանգ կամարի՝ ծիածանի տեսքով:

 

Ծիածանը ծագում է, երբ Արեգակի լույսն անցնում է անձրևի կաթիլների միջով և, ինչպես պրիզմայում, տարրալուծվում է տարբեր գույնի ճառագայթների։

 

Հաճախ կարելի է ծիածան տեսնել նաև ջրվեժի, շատրվանի, ջրող մեքենայի առաջացրած ջրափոշու մեջ։

 

Լրացուցիչ աշխատանք

Պատասխանել հարցերին։

 

Ի՞նչով է պայմանավորված մարմիների գույնը։

Սպիտակ լույսի նեղ փունջը պրիզմայով անցնելիս բեկվում է, և էկրանի վրա առաջանում են իրար հաջորդող տարբեր գույնի շերտեր: Այդ պատկերն ընդունված է անվանել լույսի սպեկտր:

Ո՞ ր գիտնական է ապացուցել,որ արեգակի սպիտակ լույսը,տարբեր գույնի ճառագայթների համախումբն է։

Իսակ Նյուտոն

Ի՞նչպիսին է կենդանիների աչքի կառուցվածքը։

Տարբեր

Բացատրե՛ք լուսացույցի գունվոր ապակիների 《գործողությունը》։

Թվարկե՛ք արեգակնային սպեկտրի գույներն ըստ հաջորդականության։

կարմիր, նարնջագույն, դեղին, կանաչ, երկնագույն, կապույտ և մանուշակագույն:

Ի՞նչու է պրիզմայում կամ ջրի կաթիլում սպիտակ լույսը բաժանվում առանձին գունավոր ճառագայթների.դրանցից,որ գույնի ճառագայթներն են բեկվում՝ա)ամենափոքր չափով բ)ամենամեծ չափով։

Ի՞նչից է կախված անթափանց մարմինների գույնը։

Մենք գիտենք, որ սեփական լույս չունեցող մարմինները մեզ տեսանելի են իրենց կողմից անդրադարձրած լույսի շնորհիվ:

 

Սպիտակ լույսի բարդ կառուցվածքով է պայմանավորված բնության հրաշալի երևույթներից մեկը՝ ծիածանը

Ի՞նչից է կախված թափանցիկ մարմիների գույնը։

Իր գույնից

Ձեր կարծիքով ՝ ի՞նչ դեր կարող է գույնը կենդանիների կյանքում։

Ամեն։ Եթե գույն չլիներ մենք անտեսանելի կլինենք։

Vardavar

Vardavar is a famous festival in armenia, it is very fun festival which is armenian peaple celebrate in summer. Vardavar is one of my favorite festival/events. I celebrate it every year․ People pour water on each other and walk on the street.

Տասնորդական կոտորակների բաժանումը

ա)1000 : 0,25 =4000

բ)169 : 1,3 =130

գ)7920 : 3,6 =2200

դ)1295 : 0,37 =3500

ե)276 : 2,3 =120

զ)10572 : 8,81 =1200

է)888 : 0,37 =2400

ը)302 : 0,2 =1510

թ)4451 : 44,51 =100

2)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա)3,87x=7,74

2

բ)0,32x=0,48

1,5

գ)8,13x=24,6339

3,03

դ)7,25x=9,425

 

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Կատարե՛ք բաժանում․

ա)52,3527 : 3,27 =16,1

բ)(-32,8) : (-8,2) =4

գ)25,52 : (-5,5) =4,64

դ)(-19,558) : (-7,7) =2,54

ե)0,1938 : 0,51 =0,38

զ)2,304 : 7,2 =

է)(-0,90216) : 0,14 =

ը)(-0,0101) : (-10,1) =

թ)6,858 : (-0,9) =

2)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա)(-8) ⋅ 3 = -24

բ)(-7) ⋅ -6 = +42

գ)(+4) ⋅ -18 = -72

Թարգմանական աշխհատանք

Именно благодаря распространению ружейной охоты возникла потребность в специализированной собаке с особенными физическими качествами и охотничьими способностями. Чтобы получить собаку более крупную, быструю и управляемую, к перепелиному спаниелю приливали крови других пород: борзыхпуделейгончихколлипрямошёрстных ретриверов. Сеттер в его специфическом облике — эффективная добычливая собака, благодаря стремительному ходу и дальнему чутью способная отыскать дичь на больших пространствах и вывести к ней охотника своей крепкой стойкой — сформировался в начале XIX века.

 

Հենց հրացանային որսի տարածման պատճառով մասնագիտացված շների հատուկ ֆիզիկական որակներով և որսորդական հատկություններով անրաժեշտություն առաջացավ։ Որպեսի ստանալ ավելի մեծ, արագ և կառավարական, դեպի լոր սպանիելին թրմված այլ ցեղատեսակների արյունով: Սետերը իրա հատուկ ֆորմայում — արդյունավետ ռետրիվեր շուն, արագ քայլքի և հեռավար բնազդի շհնորհիվ կարողանում է գտնել գազաններին մեծ հեռավորության վրա և տանել որսորդին դրա մոտ։ Ձևավորվել է 19-րդ դարի սկզբին

 

 

Տ
տ
Ռ
ռ
Ֆ
զ
Գ
է
Վ
v
Բ
բ

Տասնորդական կոտորակների բաժանում

Կատարե՛ք բաժանում.
ա) 52,3527 ։ 3,27 =  16,01

(–19,558) ։ (–7,7) = -4,64

է) (–0,90216) ։ 0,14 =  -6,444

բ) (–32,8) ։ (–8,2) = 4

ե) 0,1938 ։ 0,51 = 0,38

ը) (–0,0101) ։(–10,1) = 0,001

գ) 25,52 ։ (–5,5)  = -4,64

զ) 2,304 ։ 7,2 = 0,32

թ) 6,858 ։ (–0,9) = -7,62

 

 

ա) (283 ⋅ 63 + 26650 ։ 13) ⋅ 4 – 182 = 79334

բ) (20808 ։ 18 – 89112 ։ 1128) ⋅ 5 = 5385

գ) 23056 – (15300 + 185) ։ 163 = 22961

դ) (41000 – 8512) ։ 262 + (261 ։ 29) ⋅ 30 = 394