Մեսրոպ Մաշտոցը  հայ գրերի ստեղծողն է, առաջին թարգմանիչը, առաջին ուսուցիչն ու հայալեզու դպրոցի հիմնադիրը, ծնվել է պատմական Հայաստանի Տարոն գավառի Հացեկաց գյուղում+։ Մաշտոցի ծննդյան տարին ընդունված է համարել 362 թ.+։ Վախճանվել է 440 թ. փետրվարի 17-ին!: Մեսրոպի ծնողների մասին գիտենք միայն այնքանը, որ հոր անունը Վարդան է+։ Մեսրոպը իր ժամանակի համար լավ կրթություն է ստացել հայրենի գավառում` Տարոնում, որից հետո գնացել է Վաղարշապատ մայրաքաղաքը, և պաշտոնավարել Խոսրով Գ-ի արքունիքում՝ որպես զինվորական գրագիր-: Նա իմացել է հունարեն, ասորերեն և պարսկերեն, որոնցով հայկական արքունիքում վարում էին գրագրությունները+։ Թե քանի տարի է Մեսրոպը պաշտոնավարել արքունիքում` հայտնի չէ, բայց հայտնի է, որ նրան արքունիքում սիրել ու համակրել են+։

Ապա Մեսրոպը թողել է ծառայությունը-, ընդունել հոգևոր կոչում և իրեն նվիրել ճգնավորությա.ն+, իր կյանքն անցկացնում էր մենակեցության մեջ?, մարդկանցից հեռու, քարանձավներում-։
Այնուհետև, առնելով իր աշակերտներին, նա մեկնում է Գողթնի կողմերը, որտեղ դեռևս ամուր պահպանվում էին հեթանոսական կրոնն ու սովորույթները?։

Մաշտոցը մտահոգված էր ամբողջ հայ ժողովրդի ճակատագրով-։ Բանն այն է, որ հայ ժողովրդի վիճակը Մեսրոպի գործունեության տարիներին չափազանց ծանր էր+: Երկիրը բաժանված էր երկու մեծ տերությունների` հռոմեական և պարսկական պետությունների միջև-։ Ձուլման վտանգը սպառնում էր երկու հատվածներում էլ-:
Եվ  Մեսրոպը մտածում  է հայկական գրեր ստեղծելու մասին!-։

Իր մտադրությունն իրականացնելու նպատակով Մեսրոպը վերադառնում է մայրաքաղաք՝ Վաղարշապատ, և դիմում Սահակ Պարթև կաթողիկոսին-։ Պարզվում է, որ Սահակն էլ նույն մտատանջությունների մեջ է, ուստի ընդունում է Մեսրոպի առաջարկը, ապա երկուսով դիմում են Վռամշապուհ արքային, ու ստանալով նրա համաձայնությունը՝ անցնում գործի?։

Վերցնելով մի խումբ երիտասարդների, Մեսրոպը դիմեց դեպի այն ժամանակվա ուսումնական ու գիտական մեծագույն կենտրոններ՝ Եդեսիա, Ամիդ, Սամոսատ+: Զանազան գրքեր կարդալով նա ուսումնասիրեց տարբեր լեզուների այբուբենները, ծանոթացավ դրանց կառուցվածքին, տառերի ձևերին, գրության սկզբունքներին, որոնց իմացումն անհրաժեշտ էր հայկական գրեր ստեղծելու համար-։ Եվ այս բոլորից հետո ձեռնամուխ եղավ հայոց գրերի ստեղծմանը?։ Ծանոթ լինելով արդեն բազմաթիվ այբուբենների, Մեսրոպը 405-406 թվականին կազմեց հայերենի այբուբենը` ստեղծելով միանգամայն յուրահատուկ տառեր` հետևելով գրության լավագույն սկզբունքներին!։

Մեսսրոպ Մաշտոցի ստեղծած այբուբենն ուներ 36 տառ,այն սկսվում էր ա-ով և ավարտվում ք-ով: Ավելի ուշ՝ 12-րդ դարում, ավելացան օ և ֆ տառերը+!: Մաշտոցն անթերի որոշել է հայերենի բառակազմիչ հնչյունների իրական համակարգը՝ առաջնորդվելով մեկ հնչյունին՝ մեկ տառ սկզբունքով, դասավորել տառերը հունական այբուբենի հերթականությամբ, յուրաքանչյուր տառի տվել անուն (այբ, բեն, գիմ…), թվային արժեք (Ա = 1, Ժ = 10, Ճ = 100, Ռ = 1000…), սահմանել գրության՝ ձախից աջ ուղղությունը+:

Մեսրոպ Մաշտոցի կենսագիրն է եղել նրա աշակերտ Կորյունը-:

Հայոց տառերը քանդակվել են խաչքարերի տեսքով և տեղադրվել Օշական գյուղում, որտեղ թաղված է Մեսրոպ Մաշտոցը+:

1. Որքա՞ն է փռված անկյան աստիճանային չափը:

180

2.Որքա՞ն է ուղիղ անկյան աստիճանային չափը:

90

4.Կատարե՛ք բաժանում

9373 : 721 =13

27200 : 425 =64

39240 : 120 =327

32054 :682 =47

5.Գտե՛ք բաժանման թերի քանորդը.

97: 4 = 24 (մն․ 1)

67 : 5 = 13 (մն․ 2)

6.Ստուգողական աշխատանքից Հայկի և Արամի ստացած միավորների գումարը 75 է: Եթե Հայկը ստանար ևս 7 միավոր, կունենար այնքան միավոր, որքան ունի Արամը: Քանի՞ միավոր է ստացել նրանցից յուրաքանչյուրը:
1․ 75 + 7 = 82
2․ 82 ։ 2 = 41
3․ 41 — 7 = 34
Պատ․՝ 34 Հայկը, 41 Արամը

Լրացուցիչ

1. Գծե՛ք 6 սմ շառավղով շրջանագիծ: Ստացված շրջանի մեջ նշե՛ք մի A կետ, իսկ դրանից դուրս՝ B կետ: Համեմատե՛ք շրջանի կենտրոնից այդ կետերի ունեցած հեռավորությունները շրջանի շառավղի հետ: AB հատվածը կհատի՞ արդյոք շրջանագիծը:
   Պատ․՝ Այո, AB հատվածը կհատի շրջանագիծը։
2. Գտե՛ք աստղանիշը

• *+3 x 5 = 28
  1․ 3 x 5 = 15
  2. 28 — 15 = 13
• * x 18 + 25 = 97
  * x 18 = 97 — 25
  1. 97 — 25 = 72
  * x 18 = 72
  72 : 18 = 4

3. Մանկապարտեզում կա 20 հեծանիվ. դրանց մի մասը երկանիվ է, մի մասը՝ եռանիվ: Բոլոր հեծանիվները միասին ունեն 55 անիվ: Քանի՞ երկանիվ հեծանիվ կա մանկապարտեզում:
1․ 20 x 2 = 40
2. 55 — 40 = 15
3․ 20 — 15 = 5
Պատ․՝ 5 հեծանիվ երկու անիվ

We know the saying “as busy as a bee,” but we don’t know how bees play. Scientists found one way. They did tests on bees and found they liked playing with small balls. The bees played like humans. Young bees played with more balls than old bees. Adult males played with balls for longer than females did.

There were 45 bumblebees in the tests. They had two choices. One was to go straight to a sugary treat. The second was to get to the treat after going around small balls. Most of the bees played with the balls first. A researcher said bees have feelings. She added that the minds of insects are more advanced than we thought.

Անծանոթ բառեր

saying- ասացվածք

as busy as a bee- այնքան զբաղված ինչպես մեղուն

Scientists- գիտնական

tests — թեստեր

add- ավելացնել

mind- միտք

insects- միջատներ

researcher- հետազոտող

advanced- հաջողված

like humans- ինչպես մարդը

male- արու

female- էգ

Paragraph 1

1. We know the saying  a. way
2. as busy as a bee   b. humans
3. we don’t know how bees play  c. saying
4. Scientists found one way    d. with small balls
5. They did tests on bees    e. bees play
6. they liked playing with small balls  f. with more balls
7. The bees played like humans    g. on bees
8. Young bees played  h. as a bee

Paragraph 2

1. There were 45 bumblebees in the tests   a. feelings
2. They  had two choices                  b. treat
3. a sugary treat                                c. we thought
4. going around small balls             d. first
5. bees played with the balls first       e. in the tests
6. bees have feelings                           f. insects
7. the minds of insects                       g. had two choices
8. more advanced than we thought   h. around small balls

Լրացրեք բաց թողած բառերը:

We know the saying “as busy as a bee,” but we don’t know how bees play. Scientists found one way. They  did tests on bees and found they liked playing with balls. The bees played like humans. Young bees played with more balls then old bees. Adult males played with balls for longer than females did.

There were 45 bumblebees in the tests. They had two choices. One was to go straight to a sugary treat. The second was to get to the treat after going around small balls. Most of the bees played with the balls first. A researcher said bees have feelings. She added that the minds of insects are more advanced than we thought.

Տեքստի բոլոր բառերը միացել են իրար, առանձնացրեք և ստացեք տվյալ տեքստը:

We know the saying” as busy as a bee, ”but we don’t know how bees play. Scientists found one way. They did tests on bees and found they liked playing with small balls. The bees played like humans. Young bees played with more balls than old bees. Adult males played with balls for longer than females did. There were 45 bumblebees in the tests. They had two choices. One was to go straight to a sugary treat. The second was to get to the treat after going around small balls. Most of the bees played with the balls first. A researcher said bees have feelings. She added that the minds of insects are more advanced than we thought.

• Դուրս գրիր անծանոթ բառերը, բառարանի օգնությամբ բացատրիր։

ավան-Ոչ մեծ բնակավայր՝ գյուղ

Տաքդեղ-Պղպեղենու սև կծու հատիկը, որ գործածվում է կերակուրների մեջ իբրև համեմունք, պղպեղ, սև տաքդեղ:

• Պատմությունը սովորիր դերերով ընթերցել և պատմել։

 

• Ինքդ կազմիր հարցեր ստեղծագործության վերաբերյալ՝ յուրաքանչյուր հատվածի վերաբերյալ 3-5 առաջադրանք։

ի՞նչ անուն ուներ այդ քաղաքը

ի՞նչ եին ծախում խանութպանները

ի՞նչ մտածեց թագավորը

արաջին և երկրորդ մասից անծանոթ բառերը դուրս գրի

ինչ եին արաջինը հանդիպել պատգամավորներ խանութպանի մոտ

ինչն եր վառում պատգամովորների բերանը